Korištene su otopine natrijevog oksiklorita raznih koncentracija: od 850, 1000 i 2800 mg/l. Posmatrani su bolesnici sa upalnim procesima u maksilofacijalnoj regiji: abscesi i flegmone-25 bolesnika, bolesnike sa kroničnim periodontitom: 11 pacijenata i 20 bolesnika su bili u kontrolnoj grupi. Ukupno pod kliničkom kontrolom su se nalazila 56 bolesnika. Tijekom ispitivanja praćeni su podaci korištenja otopine natrium oksiklorita u raznim koncentracijama kod obrada mekih tkiva i površina u maksilofacijalnoj regiji i obrada kanala korijena zuba.
Kontrolnu grupu su sačinjavali bolesnici sa abscesima i flegmonama u maksilofacijalnoj regiji: 15 bolesnika i kronični periodontit: 5 bolesnika. Kod svih bolesnika je primjenjivano tradicionalno liječenje: poslije otvaranja gnojnog žarišta vršeno je ispiranje sa dezinfekcionim otopinama: furacillin 1:5000, vodonik periksid 3% i manganokiseli kalium 1:1000. Obrada gnojnih rana sa ovim otopinama nije slučajno odabrana, jer i kod oba slučaja, i kod obrade peroksidom, manganokiseli kalium i natrium oksiklorit djeluje aktivni kisik, koji pozitivno djeluje na upalna tkiva. Oksidacija koja nastaje u rani poslije obrade sa ovim otopinama omogućava inaktivaciju i odstranjivanje egzo-endogene toksične produkte tkiva.
Liječenje rana i zuba je vršeno klinički sa mikrobiološkom metodom: proučavane su kvalitativne promjene mikroflore rane i u kanalu korijena zuba sa ispitivanjem količine mikroorganizama.
Metode i način liječenja se sastojao u slijedećem: kod bolesnika sa abscesima i felgmonama u maksilofacijalnoj regiji vršeno je otvaranje gnojnog žarišta, a potom obrada sa otopinom natrijeva oksiklorita, poslije čega se u ranu ostavlja tampon natopljen ovom otopinom. Zamjena tampona i ponovna obrada i kontrola rane vršeno je jednom u 24 sata.
Kod 8 bolesnika sa abscesima i flegmonama od ukupnog broja (25), koristili smo otopinu natrijeva oksiklorita koncentracije 850 mg/l, a kod 17 bolesnika istu otopinu koncentracije 1100 mg/l. Isto, kod obrade kanala korijena zuba: kod bolesnika sa kroničnim periodontitom kod 5 lica korištena je otopina natrium oksiklorita koncentracije 850 mg/l i kod 6 bolesnika ista otopina koncentracije 1000 mg/l. Mikrobiološka ispitivanja su vršena prije obrade otopinom, poslije obrade i tako svakodnevno tijekom 3 – 4 dana, da bi se pratila mikrobiološka slika procesa rane u dinamici. Mikrobiološka ispitivanja kod liječenja periodontita vršena su isto u dinamici.
Klinički, kod svih bolesnika sa abscesima i flegmonama bio izražen otok i infiltracija mekih tkiva u okolini patoloških žarišta. Postojala je gnojna sekrecija rana. Tkiva u oblasti reza bila su hiperemična i pokrivena nekrotičnim fibrinoznim slojem. U slučajevima kroničnog periodontita, zubi su bili osjetljivi na bol, osobito kod zagriza, perkusija je bila pozitivna, palpacija u oblasti projekcije na vrhu korijena zuba bila je bolna. Kod ispiranja kanala bio je prisutan neprijatan miris i tampon se bojao tamnom bojom od produkata raspadanja.
Poslije primjene otopine natrijeva oksiklorita koncentracije 850 mg/l, kod bolesnika sa abscesima i flegmonama primjećuje se poboljšanje kliničke slike: smanjuje se otok tkiva, smanjuje se curenje gnoja iz rane. Ali obrade kod ove grupe bolesnika morali smo tretirati tijekom 7 dana. Kod primjene iste otopine koncentracije 1000 mg/l (7 bolesnika), kod bolesnika sa istom kliničkom slikom primjećeno je znatno brže smirivanje upalnog procesa do 5 dana.
Kod primjene otopine natrijeva oksiklorita koncentracije 2800 mg/l kod kroničnog periodontita primjećeno je nadražajno djelovanje na tkiva periodontita, što je dovodilo do povećanje upale u zubnoj regiji.
Kod primjene otopine natrijeva oksiklorita, u početku u ranama je prevladavala grampozitivna kokova flora iznad gramnegativne, a posije petog dana kod svakodnevne obrade sa ovom otopinom, patogena flora je nestajala iz rane i započinjao je proces epitelizacije za razliku od kontrolne grupe, gdje je ovaj proces započinjao tek poslije 8 – 9 dana.
Kod bolesnika sa kroničnim periodontitom poslije obrade kanala sa otopinom natrijeva oksiklorita upalni prosec u korijenu zuba se smirivao trećeg dana, što se odražavalo otsustvom boli kod perkusije zuba.
Pored ovog neophodno je napomenuti da kod primjene otopine natrijeva oksiklorita za obradu gnojnih rana, brzo se smanjivala gnojna sekrecija iz rana i kod mokrobiološkog ispitivanja broj bakterijskih asocijacija se smanjivao brže, u usporedbi sa kontrolnom grupom. Trećeg dana poslije obrade rana, količina mikroflore na 1 gram tkiva iznosila je 10 kod bolesnika tretiranih otopinom natrijeva oksiklorita, u usporedbi sa kontrolnom grupom gdje je mikroflora dostizala od 10 do 10 na 1 gram tkiva. Na ovaj način primjena otopine natrijeva oksiklorita za lokalno liječenje gnojnih procesa omogućava brže čišćenje i vitalizacija rane i tkiva, što skraćuje vrijeme liječenja.
Kao zaključak važno je napomenuti da za obradu obscesa i flegmona u maksilofacijelnoj regiji kod njihove vanjske obrade (sa strane kože), korištena je otopina koncentracije 1000 mg/l.
Sve rane u oblasti usne šupljine trebaju se obrađivati otopinom koncentracije 85= mg/l, jer veća koncentracija djeluje nadražajno na sluznicu. Za obradu korijena zuba kod kroničnog periodontita potrebno je koristiti otopinu koncentracije od 1000 do 2400 mg/l, jer koncentracija 2800 mg/l izaziva nadlažaj tkiva oko korjena zuba.
Pored ovoga potrebno je napomenuti da pored visoko baktericidnog i dezinfekcijskog djelovanja, natrium oksiklorit je jeftiniji od ostalih preparata, što ga čini dostupnim za primjenu u liječnju upalnih procesa u stomatološkoj praksi.
* napomena: Koncentracija natrijeva oksiklorita u naprijed navedenim ispitivanjima odgovara otopinama DIASEPT (lokalni antiseptik za kožu, sluznice i rane) i DIORAL(otopina za dezinfekciju usta i grla).